Дереккөз: “24KZ” Телеарнасы
egemen.kz
Эволюция барысында алынған табиғаттың өзін-өзі реттеу мүмкіндігі бүгінде бұзыла бастады. Адамның табиғат заңдарымен есептеспей, табиғи ортаға және биогеоценозға жасанды өзгерістер енгізуі оларды беріктігінен айыруда, бұл экожүйелердегі түпкі өзгерістерге, биоаймақтың бұзылуына алып келуде.
ХХ ғасырда Қазақстан өз аумағында қуатты «экоапатқа» тап болды. Биоаймақтың табиғи кешендеріне антропогендік әсер ету және табиғи ресурстарды пайдалану деңгейінің өсуі нәтижесінде Байқоңыр мен Семей өңірлерінде локалды техногенді апаттар пайда болды. Бүгінгі күні су ресурстарын жөнсіз пайдаланудың теріс салдары жалпыға мәлім, Арал теңізінің алабындағы, негізінен Арал өңірінің аймағындағы экологиялық жағдай Орталық Азия елдеріне де экологиялық дағдарыс тудыруда.
Болашақта экономика салаларын дамытудың қазіргі қарқыны жағдайында Қазақстан үшін су тапшылығы да бой көтермек. Қазақстан Президенті – Елбасының Қазақстан халқына «Қазақстан-2050» Стратегиясы: қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» атты Жолдауында әлемнің 30 ең дамыған мемлекеттерінің қатарына кіру бойынша және елдің дамудың «жасыл» жолына көшуі бойынша стратегиялық міндет айқындалған.
2012 жылғы маусымда «Рио+20» тұрақты даму бойынша конференцияда әлемнің барлық елдері Президент Н.Ә. Назарбаевтың бастамасын – «Жасыл көпір» әріптестік бағдарламасы мен «Ғаламдық энергиялық-экологиялық стратегиясын» қолдады.
Қазақстан экономикалық дамудың «жасыл» бағытына көшу туралы шешім қабылдаған. Сөйтіп, Президенттің 2013 жылғы 30 мамырдағы Жарлығымен «Жасыл экономикаға» көшу жөніндегі тұжырымдама бекітілді. «Жасыл экономика» елдің тұрақты дамуын қамтамасыз етудің маңызды құралдарының бірі болып табылады. Есептеулер бойынша 2015 жылға «жасыл экономика» шеңберінде қайта құру қосымша 500 мыңнан астам жаңа жұмыс орындарын ашу, өнеркәсіптің жаңа салаларын және қызмет көрсету салаларын құру, халықтың өмір сапасының жоғары стандарттарын қамтамасыз ету мүмкіндігін береді.
Тұжырымдаманы экономикалық өсімнің «жасыл бағытына» көшу тұрғысында қабылдау аса маңызды болып табылады. Біріншіден, тұжырымдамаға сәйкес жақын 20 жыл ішінде Қазақстанда инфрақұрылым айтарлықтай жаңарады және дамиды: аталған активтердің жалпы көлемінен ғимараттың 55%-ы және электр стансасының 40%-ы 2030 жылға қарай жаңадан салынатын болады. Сондай-ақ, автокөлік паркінің 80%-дан астамы да 2030 жылға қарай жаңармақ. Осылайша, ел үшін ресурстарды тиімді пайда-
ланатын жаңа инфрақұрылым құрудың бірегей мүмкіндігі туып отыр. Екіншіден, «жасыл» технологиялардың бәсекеге қабілеттілігі тез өсуде және балама энергетиканың көптеген технологиялары таяу болашақта дәстүрлі көздермен салыстырғанда электр энергиясын өндірудің шығыны аз әдістерін ұсынатын болады. «Қазақстан-2050» Стратегиясы және басқа да бағдарламалық құжаттар алдыға асқақ мақсаттар қойып отыр. Мәселен, электр энергиясын өндірудің жалпы көлеміндегі балама және жаңғырмалы электр энергиясының үлесі 2050 жылы 50%-ға жетуі тиіс. Ал тиімді энергияда ІЖӨ-нің энергия сыйымдылығын 2008 жылғы бастапқы деңгейімен салыстырғанда 2015 жылға 10% және 2020 жылға 25% төмендету міндеті тұр. Су ресурстары бойынша 2020 жылға халықты ауыз сумен және 2040 жылға ауыл шаруашылығын сумен қамтамасыз ету проблемасын шешу қажет.
Үкіметтің 2013 жылғы 31 шілдедегі қаулысымен Қазақстан Республикасының «жасыл экономикаға» көшуі жөніндегі тұжырымдаманы іске асыру жөніндегі 2013 — 2020 жылдарға арналған іс-шаралар жоспары қабылданып, ол 2014 жылғы қыркүйекте және 2015 жылғы сәуірде жаңартылды.
Республика облыстарының аумақтарын дамыту бағдарламаларында қоршаған ортаның сапасын тұрақтандыру және жақсарту, электр энергиясының жаңғырмалы көздерін дамыту, тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығын жетілдіру және дамыту, сумен қамту жүйесін жетілдіру және дамыту, жылумен қамту жүйесін жетілдіру және дамыту және ауыл- шаруашылық дақылдарының егіс алқаптарын жақсарту бойынша мақсаттар мен міндеттер көзделген.
«Жасыл көпір» әріптестік бағдарламасын алға жылжыту бойынша елеулі жұмыстар жүргізілуде. 2014 жылғы 21 мамырда Астана экономикалық форумы шеңберінде «Жасыл Академия» ғылыми-оқыту орталығымен, Қазақстандағы Еуропалық одақтың өкілдігімен және ЮСАИД миссиясымен бірлесіп ұйымдастырылған «SmartGreenBusinessForum» панельдік сессиясы өтті, онда ЖКӘБ қабылдаудың маңыздылығы мен өзектілігі баса айтылды, оны одан әрі дамыту мәселелері және алға жылжыту тетіктері талқыланды.
2014 жылы 2014-2016 жылдар кезеңіне ЖКӘБ-ті одан әрі алға жылжыту бойынша іс-шаралар жоспары бекітілді, оның шеңберінде ЖКӘБ-ті іске асыру бойынша әртүрлі шаралар, оның ішінде қазақстандық кәсіпорындар арқылы «жасыл» технологиялар трансфертін қамтамасыз ету көзделген.
Қазіргі уақытта «Жасыл көпір» әріптестік бағдарламасы хартиясына 14 ел (Қазақстан, Ресей, Қырғызстан, Грузия, Германия, Моңғолия, Беларусь, Черногория, Латвия Республикасы, Финляндия, Мажарстан, Албания, Болгария және Швеция) және «Фин Су Форумы» фин қауымдастығы қосылды.
2015 жылдың басында Қазақстан мен Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы арасындағы ынтымақтастық жөніндегі елдік бағдарлама жобасын іске асыру туралы Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы арасындағы өзара түсіністік туралы меморандумға қол қойылды.
Батыс Еуропада, Кавказда және Орталық Азияда (БЕКОА) «Жасыл өсім» стратегиясын дамытуға және көміртегі қалдықтарын азайту» жобасы, «Жасыл экономикаға» көшу тұжырымдамасын басқарудың басты элементтері бойынша саяси үнқатысуды талдаудың және қолдаудың мақсаты қоршаған ортаны қорғауға жауапты Қазақстанның мемлекеттік органдарының әлеуетін арттыру және «жасыл» инвестициялар бағдарламасын іске асыру үшін қажетті бюджеттік қаражаттар мен халықаралық қаржыландыруға қол жеткізуде ең үздік халықаралық тәжірибелердің үлгілеріне сәйкес «жасыл» инвестициялар бағдарламасын әзірлеу бөлігінде мемлекеттік қаржыны басқару болып табылады.
24.kz
БҰҰ Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың жолдауына қызығушылық білдіруде. Бүгін Венада ЮНИДО конференциясы бастау алған болатын.
Бірінші болып сөз алған Австрия президенті Хайнц Фишер жасыл экономика мен өндірістерді дамыту жайын сөз етті. БҰҰ-ның мінберінен айтылған ұсыныстар Нұрсұлтан Назарбаевтың жолдамасындағы басты талаптармен сай келіп отыр. ЮНИДО мамандарының айтуынша, Қазақстанның нақты бес бағыттағы жұмысы – дағдарыстан шығарар бірден бір жол.
Виктор Хиноджосса-Барраган, экономика ғылымдарының докторы:
- Қазақстан қазір тек шикізат жасаумен ғана емес, дайын өнім жасауға көшті. Бұл – өте дұрыс бағыт. Қазір Қазақстан таңдаған жол ЮНИДО-ның бағытымен сәйкес болғандығы бізді де қуантады. Өндіріс ошақтарына инновациялық жаңалықтар енгізу туралы және болашақ зерттеу орталықтарын ашу туралы ұсынысы өте орынды деп білемін.
strategy2050.kz
Қазақстанда ЭКСПО-2017-ге әйелдердің қатысу тұжырымдамасы әзірленуде, деді Мемлекеттік хатшы Гүлшара Әбдіқалықова Әйелдердің IV Еуразиялық саммиті барысында.
« «Жасыл экономиканы» қолдау мен әйелдердің ЭКСПО-2017-ге қатысу мақсатында ынтымақтастық туралы меморандумға қол қойылды. Әйелдер мен отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі Ұлттық комиссия мен «Астана ЭКСПО-2017» ұлттық компаниясы арасында әйелдердің ЭКСПО-2017-ге қатысу тұжырымдамасы әзірленуде, осы орайда 150 шара ұйымдастырылмақ», - деді ол.
Айта кетейік, ЭКСПО-2017 халықаралық мамандандырылған көрмесі 2017 жылдың 10 маусымы мен 10 қыркүйегі арасында өтеді. Көрме тақырыбы – «Болашақтың энергиясы».
«Бүгінгі саммиттің делегаттары ЭКСПО-2017 қозғалысының белсенді қатысушылары болады деп үміттенем», - деді Г.Әбдіқалықова.
Айта кетейік, Қазақстанның іскер әйелдер қауымдастығы – елдің тұңғыш әйелдер ұйымы. Бүгінде Қауымдастық 15 мың әйелдің басын біріктіріп отыр. 20 жыл ішінде Қауымдастық жүздеген әлеуметтік-маңызды жобаларды жүзеге асырды.
strategy2050.kz
Мәжілістің экология мәселелері және табиғат пайдалану комитетінің төрағасы Александр Милютин бүгін Санкт-Петербург қаласында ашылған «Жасыл экономика» IX Халықаралық форум жұмысына қатысуда, деп хабарлады Мәжілістің баспасөз қызметі.
Басқа да сөз алушылармен қатар Қазақстандағы «жасыл экономиканы» жетілдіру туралы парламентшінің сөз сөйлеуі күтілуде. Форум шеңберіндегі талқылаудан өзге биогаз технологиясы инновациясы, органикалық шикізаттан өндірілетін синтезатор жұмысын қолданумен де танысады.
23-25 қарашада Константинов сарайында өтетін шараның ұйымдастырушылары – Ресей Федерациясының Табиғат ресурстары мен экология бойынша министрлігі мен Федералдық Жиынның Мемлекеттік Думасы.